ယောကျ်ားလေးအများစုဟာ ကျန်းမာရေး နဲ့ ပတ်သက်လာရင် ဆရာဝန်နဲ့ တွေ့ဖို့ တွန့်တတ်ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း အမျိုးသား ကျန်းမာရေး အတွက် ဆရာဝန်တွေ ပေးတဲ့ အကြံဉာဏ်တွေကိုတော့ မလိုက်နာလို့ မဖြစ်ပါဘူး။

ဆရာဝန်နဲ့ ပုံမှန် ဆေးစစ်မှု မခံဖြစ်ရင်တောင် ကိုယ့်ကျန်းမာရေးအတွက် ကျန်းမာတဲ့ ကိုယ်အလေးချိန် ရှိရဲ့လား ချိန်တာ ၊ သွေးပေါင်ချိန် တိုင်းတာ ၊ သွေးအတွင်း ကိုလက်စထရော Level အနေအထား စစ်ဆေးတာမျိုး လုပ်ဖို့ လိုပါတယ်။ လိုတာထက် ပိုပြီး ကိုယ်အလေးချိန် များနေတာ ၊ Blood Pressure ပိုတက်တာ နဲ့ Cholesterol တက်နေတာဟာ နှလုံးကျန်းမာရေးအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုတွေပါပဲ။

ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ကျန်းမာရေးခြိမ်းခြောက်မှု မကြုံခင်မှာ Lifestyle ပြောင်းလဲဖို့ ၊ ဆေးစစ်ဖို့နဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ ကိုယ်အလေးချိန် ၊ Blood Pressure နဲ့ Blood Cholesterol Level မျှတဖို့ ဆရာဝန်တွေက အကြံပြုလေ့ ရှိပါတယ်။ ဒီအချက်တွေအပြင် အခုပြောတဲ့ အကြံဉာဏ်မျိုးလည်း ပေးတတ်ကြပါတယ်။

(၁) သဘာဝ အစားအသောက်တွေ စားပါ

Foods

Photo : Pexels

တာရှည်ခံအောင် ပြုပြင် စီမံထားတဲ့ အစားအသောက်တွေဟာ သကြား ၊ ဆား ၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီတဲ့ အဆီဓါတ် ၊ ဓါတုဆိုးဆေးတွေနဲ့ ကယ်လိုရီတွေ အမြောက်အများပါဝင်လို့ ကျန်းမာရေး အတွက် အန္တရာယ် ရှိပါတယ်။ ကျန်းမာပြီး ရောဂါနည်းဖို့ဆို လတ်ဆတ်တဲ့ အသီးအနှံနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ ၊ ဆန်လုံးညို ၊ ကောက်ပဲသီးနှံ နဲ့ သဘာဝအစေ့အဆံတွေ ၊ အမျှင်ဓါတ် ကြွယ်ဝတဲ့ ပဲစေ့ နဲ့ အရွက်တွေ ၊ အဆီနည်းတဲ့ အသားနဲ့ နို့ ၊ ဆယ်လ်မွန်လို ငါးတွေ စားပေးဖို့ လိုပါတယ်။

(၂) အမြဲမပြတ် လှုပ်ရှားပေးနေပါ

Walking

Photo : Pexels

အမေရိကန် အမျိုးသား တွေအကြားမှာ နှလုံးရောဂါဟာ အသက်ဘေးကို ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့ ရောဂါဆိုးကြီးပါပဲ။ နှလုံးရောဂါကို ကာကွယ်တိုက်ဖျက်နိုင်ဖို့ ပုံမှန်ကျန်းမာရေး လှုပ်ရှားမှုတွေ လုပ်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါဟာ ကိုယ့်ရဲ့ ရုပ်ပိုင်း ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးအရပ်ရပ်ကို ပိုကောင်းအောင် ထိန်းကျောင်းပေးနိုင်စွမ်း ရှိပါတယ်။

ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုဖြစ်ဖို့အတွက် တစ်ပတ်ကို အနည်းဆုံး မိနစ် ၁၅၀ ကြာ မပြင်းထန်လွန်းတဲ့ Moderate – Intensity Aerobic Exercises ဖြစ်စေ ခပ်ပြင်းပြင်း Aerobic Exercises ကို ၇၅ မိနစ် ဖြစ်စေ လုပ်ပေးဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
ဒါမှမဟုတ်လည်း နေ့စဉ် အနည်းဆုံး နာရီဝက်လောက် လမ်းလျှောက်တာ ၊ ရွရွပြေးတာ ၊ ရေကူး ၊ ဘတ်စကက်ဘော နဲ့ တင်းနစ်ရိုက်တာမျိုး လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုမှ မဟုတ်ရင်လည်း ခပ်ပြင်းပြင်း Muscle ကစားတဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းတွေ ဖြစ်တဲ့ Weight Lifting ၊ Rock Climbing နဲ့ Yoga ကစားနည်းတွေလည်း လုပ်ဆောင်နိုင်ပါတယ်။

အားကစားလုပ်တာဟာ ကိုယ်အလေးချိန်ကို ကျန်းမာရေး နဲ့ ညီညွတ်အောင် လျှော့ချနိုင်တာကြောင့် Type 2 Diabetes ဆီးချိုသွေးချို ၊ Heart Disease နှလုံးရောဂါ နဲ့ သွေးတိုးရောဂါ Stroke တို့ အဖြစ်များပါတယ်။ ဒါကြောင့်ပဲ ဆရာဝန်တွေဟာ ခါးဆိုဒ် ၄၀ အောက်မှာပဲ ရှိအောင် လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ဖို့ အကြံပြုထားကြပါတယ်။

(၃) ဗိုက်တာမင်တွေ စားပါ

Vitamin

Photo : Pexels

လူအများစုဟာ အစားအသောက်ကနေ မရတဲ့ ဗိုက်တာမင် နဲ့ သတ္ထုဓါတ်တွေကို အားဖြည့်ဆေးဝါးတွေကနေ စားသုံးနိုင်ကြပါတယ်။ အာဟာရမျှတ လုံလောက်တဲ့ အစားအသောက်တွေကို စားပေးခြင်းအားဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်က လိုအပ်တဲ့ ဗိုက်တာမင်နဲ့ သတ္ထုဓါတ်တွေကို ရရှိနိုင်ပေမယ့် တချို့တွေကတော့ ဗိုက်တာမင်အတွက် Supplement ဖြည့်စွက်စာတွေ စားပေးဖို့ လိုပါတယ်။

ဗိုက်တာမင်နဲ့ သတ္ထုဓါတ်တွေကို လတ်ဆတ်တဲ့ အသီးအနှံ ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက် နဲ့ ကောက်ပဲသီးနှံတွေကနေ ရနိုင်ပါတယ်။ နေ့စဉ် စားတဲ့ အစားအသောက်ထဲမှာ နှလုံးကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းတဲ့ အမျှင်ဓါတ် ၊ သဘာဝဓါတ်တိုးဆန့်ကျင်ဓါတ်တို့ ပါဝင်ပါတယ်။ အစားအသောက်နဲ့ မလုံလောက်ရင် Multivitamin ၊ Omega-3 Fatty Acids ၊ Vitamin D3 စတဲ့ Supplements တွေနဲ့ ပြန်လည် ဖြည့်တင်းနိုင်ပါတယ်။

(၄) ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီတဲ့ လုပ်ရပ်တွေ ရပ်ပါ

Smoking

Photo : Pexels

အမျိုးသား ကျန်းမာရေး အတွက် အဓိက ကျတာက လူရဲ့ နေထိုင်စားသောက်မှုပုံစံကို ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်အောင် ပြောင်းလဲဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီတဲ့ အကျင့်ဆိုးတွေထဲမှာ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းက ထိပ်ဆုံးက ပါဝင်ပါတယ်။ တစ်ဆင့်ခံ ဆေးလိပ်ငွေ့ရှုရှိုက်သူတွေတောင် ကျန်းမာရေးအရ အန္တရာယ်ကြီးပါတယ်။ ဆေးလိပ်မသောက်ပေမယ့် သူတစ်ပါးသောက်တဲ့ ဆေးလိပ်ငွေ့ကြောင့် Secondhand Smoking ကနေ တစ်နှစ်ကို အဆုတ်ကင်ဆာနဲ့ သေတဲ့ အမေရိကန်ပေါင်း ၇၃၀၀ နီးပါး ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဆေးလိပ်သောက်တာအပြင် အရက်အလွန်အကျွံ သောက်သုံးတာ ၊ ကျန်းမာရေး နဲ့ မညီတဲ့ မူးယစ်ဆေးဝါး သုံးတာမျိုးလည်း ရှောင်ကြဉ်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဆရာဝန်တွေကတော့ အမျိုးသား တစ်ယောက်ကို တစ်ရက် အရက် ၂ ခွက်ထက် ပိုမသောက်ဖို့ ဒါမှမဟုတ်လည်း အများဆုံးမှ ဘီယာ ၂၄ ‌အောင်စ ၊ ဝိုင် ၁၀ အောင်စ နဲ့ အရက်ပျော့ ၃ အောင်စထက် ပိုမသောက်ဖို့ ညွှန်ကြားထားပါတယ်။

Featured Photo : scripps