အသက်ရှည် ကျန်းမာ ခြင်းတွေ ပိုင်ဆိုင်ဖို့ အဓိကကျတဲ့ အရာက ကျွန်တော်တို့ နေ့စဉ်ပြုလုပ်နေတဲ့ အလေ့အကျင့် တွေပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့ ပြုလုပ်လိုက်တဲ့ အလေ့အကျင့်တွေပဲ ကောင်းကျိုးဆိုးကျိုးဆိုတဲ့ မတူညီတဲ့ ရလဒ်တွေကို ထွက်ပေါ်စေတာပါ။ တကယ်တော့ ကျန်းမာခြင်းတွေပိုင်ဆိုင်ဖို့ ထင်သလောက်မခက်ခဲသလို အလေ့အကျင့် တချို့ပြောင်းလဲလိုက်ရုံနဲ့ ကျန်းမာပျော်ရွှင်တဲ့ လူနေမှုဘဝတစ်ခုကို ရရှိနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကွီးတို့အနေနဲ့ အသက်ရှင်ရမယ့် လူ့ဘဝသက်တမ်းတစ်လျှောက်ကို ကျန်းကျန်းမာမာနဲ့ အသက်ရှည်စွာ နေထိုင်သွားချင်တယ်ဆိုရင်တော့ အခုပြောပြမယ့် အလေ့အကျင့်တချို့ကို လိုက်နာဖို့ လိုပါလိမ့်မယ်။
(၁) ရေဓာတ်ပြည့်ဝအောင်ဖြည့်ပါ
Photo : Freepik
ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ရေဓာတ်နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရေဓာတ်ဟာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့အလုံးစုံကျန်းမာရေးကို အထောက်အပံ့ပေးနေတဲ့ ပင်မမဏ္ဍိုင်တစ်ခုလို့ ပြောရင်လည်း မမှားနိုင်ပါဘူး။ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါတွေ ကောင်းကောင်းအလုပ်လုပ်ဖို့ ၊ စိတ်ခံစားချက်ကောင်းမွန်ဖို့ ၊ ကြွက်သားနဲ့အဆစ်တွေ ကောင်းစွာလှုပ်ရှားနိုင်ဖို့ ၊ ခန္ဓာကိုယ်တွင်းကနေ အဆိပ်အတောက်တွေ ဖယ်ရှားသန့်စင်ပေးဖို့ ရေဓာတ်ဟာ မရှိမဖြစ်လိုအပ်တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် တနေ့တာအတွင်း ရေဓာတ်ပြည့်ဝအောင်ဖြည့်တင်းဖို့ လိုအပ်ပြီး အရွယ်ရောက်ပြီးသား အမျိုးသားတစ်ယောက်ဟာ တစ်နေ့ကို ရေ ၁၃ ခွက်သောက်ပေးရမှာဖြစ်ကာ အမျိုးသမီးတွေကတော့ တစ်နေ့ကို ရေ ၉ ခွက်ခန့် သောက်ပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
(၂) ညစာစောစော စားပါ
Photo : SelectHealth
ညဉ့်နက်မှ ညစာစားတက်တဲ့ အလေ့အကျင့် ရှိတယ်ဆိုရင် ဒီနေ့ပဲပြောင်းလိုက်ပါ။ ညစာကို စောစောစားသင့်တဲ့ အဓိကအကြောင်းအရင်း ၂ ချက်ရှိပါတယ်။ ပထမတစ်ချက်ကတော့ ညစာကို နောက်ကျမှစားတာဟာ မကျန်းမာတဲ့ ကိုယ်အလေးတိုးခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်လို့ပါပဲ။ သုတေသီတွေရဲ့ လေ့လာမှုတွေအရ ညဉ့်နက်မှ ညစာစားတာဟာ အဝလွန်ခြင်းကို ဖြစ်စေဖို့ ရာခိုင်နှုန်းပိုများတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
နောက်ထပ်အကြောင်းရင်းတစ်ခုကတော့ ညဘက်ကောင်းကောင်းအိပ်ပျော်နိုင်ဖို့ ခက်ခဲစေတာပါ။ ညနှောင်းပိုင်းမှ အစားစားတဲ့အခါ အစာမကြေခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်တဲ့အတွက် အိပ်စက်ခြင်းကို အကြီးအကျယ် အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ည ၆ နာရီကနေ ည ၇ နာရီအတွင်းက ညစာစားဖို့အတွက် အကောင်းဆုံး အချိန်ဖြစ်ပါတယ်။
(၃) လေ့ကျင့်ခန်း ပုံမှန်လုပ်ပါ
Photo : Men’s Fitness
ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုဟာ ကျန်းမာ ရေးအတွက် ကျိုးကျေးဇူးများစွာရှိတယ်ဆိုတာ ထွေထွေထူးထူး ပြောပြနေဖို့မလိုအောင် သိထားပြီးဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ လူတွေကို ဘာကြောင့် လေ့ကျင့်ခန်း ပုံမှန်လုပ်ဖို့ တိုက်တွန်းနေရသလဲဆိုရင် ခန္ဓာကိုယ်အင်ဂျင်ကြီးတစ်ခုလုံး ကောင်းစွာလည်ပတ်လှုပ်ရှားနိုင်ဖို့ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်းဟာ အများကြီး အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိစေလို့ပါ။ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ရင် စိတ်ကြည်တယ် ၊ လန်းဆန်းတယ် ၊ တက်ကြွတယ် ၊ ကိုယ်ခံအားကောင်းစေတယ် ၊ ကျန်းမာခြင်းတွေကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်စေပါတယ်။
ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့ မဟုတ်သေးပါဘူး။ လေ့ကျင့်ခန်းက နှလုံး ၊ ဦးနှောက်နဲ့ အဆုတ်တို့လိုအရေးကြီးတဲ့ ကိုယ်အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတွေကို ကောင်းစွာအလုပ်လုပ်စေပြီး ကင်ဆာနဲ့ နာတာရှည်ရောဂါအမျိုးအစား တချို့ ဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးပါတယ်။ အရွယ်ရောက်ပြီးသားသူတွေအနေနဲ့ တစ်ရက်လျှင် ပေါ့ပေါ့ပါးပါး ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်းတွေကို မိနစ် ၁၅၀ ခန့်လုပ်ပေးဖို့လိုပြီး ပြင်းထန်တဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းတွေဆိုရင်တော့ ၇၅ မိနစ်ခန့်လုပ်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။
(၄) အိပ်ချိန်ပြည့်အောင်အိပ်ပါ
Photo : Hackensack Meridian Health
အိပ်ရေးပျက်တာ ၊ အိပ်ချိန်မပြည့်တာတွေဟာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးနဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးကို အဆိုးရွားဆုံး သက်ရောက်မှု ရှိစေပါတယ်။ လေ့လာမှုတွေအရ ညဘက်မှာကောင်းမွန်စွာ အိပ်စက်အနားယူခြင်းမရှိသူတွေဟာ စဉ်းစားတွေးခေါ်နိုင်စွမ်းတွေကျဆင်းပြီး စိတ်ဖိစီးမှုနဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေ ပိုမိုများပြားသလို ကိုယ်ခံအားစနစ်နဲ့ နှလုံးကျန်းမာရေးကိုလည်း ထိခိုက်စေနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
National Sleep Foundation က တော့ အိပ်ချိန်ကို ၇ နာရီကနေ ၈ နာရီကြား ပြည့်ပြည့်ဝဝအိပ်စက်ဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ အကြံပြုထားပြီး ညဘက်မှာကောင်းမွန်ပြည့်ဝစွာ အိပ်စက်အနားယူမယ်ဆိုပါက ရုပ်ရောစိတ်ပါ ကျန်းမာရေးကို တိုးတက်လာစေမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
(၅) ဆားလျှော့စားပါ
Photo : Medical News Today
မြန်မာအပါအဝင် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတော်တော်များများက အစားအစာတွေကို လေးလေးပင်ပင် စားရတာမျိုး နှစ်သက်ကြပါတယ်။ တကယ်တော့ အငန်ဓာတ်အလွန်အကျွံစားတာဟာ ကျန်းမာ ရေးအရကြည့်မယ်ဆိုရင် လုံးဝမကောင်းပါဘူး။ အမြင်သာဆုံးပြောရရင် အငန်ဓာတ်ဟာ သွေးတိုးရောဂါကို ဖြစ်စေနိုင်ပြီး ဆက်စပ် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေဖြစ်တဲ့ နှလုံးဖောက်တာ ၊ ကျောက်ကပ်ရောဂါနဲ့ လေဖြတ်ခြင်းတွေကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ဆားနဲ့အငန်ဓာတ်စားသုံးမှုကို တက်နိုင်သမျှလျှော့ချဖို့ လိုပါတယ်။ ထို့အတူ အပြင်စာတွေ ၊ ပြုပြင်ထားတဲ့ အစားအစာတွေမှာလည်း ဆိုဒီယမ်အလွန်မြင့်မားစွာ ပါဝင်တဲ့အတွက် ဒီလိုအစားအစာတွေကိုလည်း ရှောင်နိုင်သမျှရှောင်ကာ အိမ်မှာပဲကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်အောင် ကိုယ်တိုင်ချက်ပြုတ်စားသောက်ဖို့ အကြံပေးချင်ပါတယ်။
(၆) သံလွင်ဆီ သုံးပါ
Photo : Serious Eats
အစားအသောက်တွေ ချက်ပြုတ်ရာမှာ သံလွင်ဆီကို အသုံးပြုတာက အကောင်းဆုံးပါပဲ။ သံလွင်ဆီမှာ နှလုံးကို ကျန်းမာစေတဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းတွေ ဖြစ်တဲ့ Polyphenols နဲ့ Monounsaturated Fats တွေ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် သံလွင်ဆီမှာ အခြားဆီတွေထက် မီးခိုးငွေ့ပါဝင်မှု နည်းပါတယ်။
တစ်ခုသတိထားရမှာက မီးပြင်းပြင်းနဲ့ ချက်ပြုတ်ရတဲ့ ဟင်းလျာတွေမှာတော့ သံလွင်ဆီအသုံးပြုခြင်းကို ရှောင်သင့်ပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ သံလွင်ဆီကို မီးပြင်းပြင်းနဲ့ အပူပေးတဲ့အခါ အကျိုးပြုဒြပ်ပေါင်းတွေ ပျက်စီးလာပြီး ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ ဒြပ်ပေါင်းတွေ ဖြစ်ပေါ်လာစေတက်လို့ပါ။ ဒါကြောင့် အသုပ်တွေ ၊ Medium Heat နဲ့ ချက်ပြုတ်ရတဲ့ အသီးအရွက်ကြော်တွေမှပဲ သံလွင်ဆီကိုသုံးတာ အကောင်းဆုံး ရွေချယ်မှုဖြစ်စေမှာပါ။
အခုပြောပြခဲ့တဲ့ အလေ့အထတွေကို ပြောင်းလဲကျင့်သုံးမယ်ဆိုတာနဲ့ ကွီးတို့ရဲ့ နေ့စဉ်ဘဝမှာ ကျန်းမာ ခြင်းတွေကို ပိုင်ဆိုင်လာနိုင်မှာ အသေအချာပါပဲ။
Featured Photo : MyRecipes
