အမျိုးသားတွေ စိုးရိမ်ရတဲ့ ရောဂါတွေထဲမှာ လေဖြတ်ခြင်းက ထိပ်ဆုံးကပါဝင်သလို စက္ကန့် ၄၀ တိုင်းမှာ လူတစ်ယောက်လေဖြတ်လေ့ရှိပြီး လေဖြတ်ခြင်းဟာ ကမ္ဘာပေါ်က ဒုတိယမြောက်သေဆုံးမှုအများဆုံး ရောဂါဆိုးတစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လေဖြတ်ခြင်းဆိုတာ အသက်အရွယ်မရွေး ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေရှိပြီး အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှ ပိုပြီးသတိထားဖို့ရမယ့် ရောဂါတစ်ခုလို့ ပြောရင်လည်းမမှားပါဘူး။
လေဖြတ်ရောဂါဟာ လူတစ်ယောက်ရဲ့ အစားအသောက် ၊ နေထိုင်မှုပုံစံတွေပေါ်မှာ များစွာသက်ရောက်မှုရှိစေတာကြောင့် ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွှတ်အောင် စားသောက်နေထိုင်တက်ဖို့ကလည်း လွန်စွာအရေးကြီးပါတယ်။ အစားအစာတစ်ခုတည်းက လေဖြတ်ရောဂါကို အပြည့်အဝ ကာကွယ်မပေးနိုင်ဘူးဆိုတာ မှန်ပေမယ့် တချို့သောအစားအစာတွေဟာ နှလုံးရောဂါနဲ့ လေဖြတ်ခြင်းတွေကို အတတ်နိုင်ဆုံး လျော့ချပေးနိုင်မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကွီးတို့အနေနဲ့ ဘဝမှာ ရှင်လျက်တဲ့ သေဆုံးနေရတဲ့ လေဖြတ်ခြင်းဆိုတဲ့ ရောဂါဆိုးကြီး မခံစားချင်ဘူးဆိုရင်တော့ အခုပြောပြမယ့် အစားအစာလေးတွေ စားသုံးပေးခြင်းဖြင့် အထိုက်အလျှောက်ကာကွယ်နိုင်မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
(၁) အသီးအနှံနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ
Photo : Medical News Today
သစ်သီးဝလံနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေမှာ ပိုတက်စီယမ်၊ အမျှင်ဓာတ်၊ ဖောလိတ်၊ ဗီတာမင် A နှင့် ဗီတာမင် C စတဲ့ အာဟာရဓာတ်များ ကြွယ်ဝစွာပါရှိပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အဆီနဲ့ ကယ်လိုရီပါဝင်မှု နည်းပြီး အမျှင်ဓာတ်ကြွယ်ဝတာကြောင့် ကိုယ်အလေးချိန်ကို ထိန်းညှိပေးခြင်း ၊ နှလုံးကိုကျန်းမာစေခြင်းစတဲ့ ကောင်းကျိုးတွေ ရစေပါတယ်။
အာလူး ၊ ငှက်ပျောသီး၊ ခရမ်းချဉ်သီး၊ နှမ်းသီး၊ ဖရဲသီးနဲ့ ပဲပိစပ် တို့လိုအစားအစာတွေမှာ ပိုတက်စီယမ်ဓာတ်အများအပြားပါဝင်ပြီး ၎င်းက လေဖြတ်ခြင်းကိုအဓိကဖြစ်စေတဲ့ သွေးပေါင်ချိန်မြင့်တက်ခြင်းကို လျော့ချပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နေ့စဉ်စားတဲ့အစားအစာတွေထဲမှာ တစ်ရက်လျှင် ၄ကြိမ်ကနေ ၅ ကြိမ်ခန့် အသီးအနှံနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ ပါအောင်ထည့်စားပေးမယ်ဆိုရင် အဝလွန်ခြင်းနဲ့ နှလုံးရောဂါတို့ကို ကာကွယ်ပေးပြီး လေဖြတ်နိုင်ခြေကို လျော့ကျစေမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
(၂) ငါး
Photo : Nutrition Advance
သုတေသီတွေကတော့ ငါး ပုံမှန်စားတာက လေဖြတ်နိုင်ခြေ နည်းပါးစေတယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ ဆော်လမွန်၊ တူနာ၊ ထရောက်ငါး နဲ့ မက်ကရယ်တို့လို ငါးတွေမှာ အိုမီဂါ-၃ ဖက်တီ အက်ဆစ်များ မြင့်မားစွာပါဝင်ပြီး သွေးဖိအားနဲ့ ကိုလက်စထရောကို ထိန်းညှိပေးပါတယ်။ အိုမီဂါ-၃ ဆိုတာ အဆီများတဲ့ငါးတွေမှာ တွေ့ရတဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်အဆီဖြစ်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်အတွက် ကောင်းကျိုးပြုတဲ့ သဘာဝအဆီဓာတ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ပတ်ကို ငါး နှစ်ကြိမ် သို့မဟုတ် သုံးကြိမ်ခန့်စားပေးရုံနဲ့ နှလုံးကျန်းမာရေးကိုကောင်းမွန်စေပြီး လေဖြတ်နိုင်ခြေကို လျော့ချပေးမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
(၃) အစေ့အဆန်များ
Photo : Healthline
အယ်လ်မွန်စေ့ ၊ ဖရုံစေ့ ၊ အုတ်ဂျုံ စတဲ့ အစေ့အဆန်တွေမှာ အမျှင်ဓာတ် ၊ ဗီတာမင် B ၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နဲ့ သံဓာတ်တို့ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်ပါတယ်။ အစေ့အဆန်တွေဟာ သွေးတွင်းကိုလက်စထရောကျဆင်းစေတာကြောင့် နေ့စဉ်ပုံမှန်စားပေးမယ်ဆိုရင် လေဖြတ်ခြင်းကို ကာကွယ်ပေးပြီး နှလုံးကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။
(၄) အဆီပါဝင်နည်းတဲ့ နို့ထွက်ပစ္စည်းများ
Photo : American Society for Nutrition
ဒိန်ခဲ၊ နို့ ၊ ဒိန်ချဉ်နဲ့ အခြားနို့ထွက်ပစ္စည်းတွေဟာ ကယ်လ်စီယမ်၊ ပရိုတင်း၊ ဗီတာမင် D နဲ့ ပိုတက်စီယမ် ဓာတ်တို့များစွာပါဝင်ပါတယ်။ သို့သော်လည်း အဆီအပြည့်ပါတဲ့ နို့ထွက်ပစ္စည်းတွေမှာ ပြည့်ဝဆီနဲ့ ကိုလက်စထရောတွေ ပါဝင်တာကြောင့် နှလုံးရောဂါနဲ့ လေဖြတ်နိုင်ခြေကို တိုးစေနိုင်ပါတယ်။ ဒီအစား နှလုံးရောဂါ ၊ Type 2 ဆီးချိုရောဂါနှင့် သွေးတိုးရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးပြီး ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်သော အာဟာရများ ပံ့ပိုးပေးတဲ့ အဆီပါဝင်နည်းတဲ့ နို့၊ ဒိန်ချဉ်နှင့် ဒိန်ခဲ စသော နို့ထွက်ပစ္စည်းများကိုသာ ရွေးချယ်စားသုံးသင့်ပါတယ်။
လေဖြတ်ခြင်းကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် အထက်ပါအစားအစာတွေ စားရုံနဲ့တော့ အပြည့်အဝ ကာကွယ်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျန်းမာတဲ့ လူမှုဘဝပုံစံကို ရရှိပြီး လေဖြတ်ခြင်းကို လျော့ချစေနိုင်ဖို့ဆိုရင် အစားအသောက်ထိန်းပါ၊ လေ့ကျင့်ခန်းပုံမှန်လုပ်ပါ ၊ ဆေးလိပ်ဖြတ်ပါ ၊ ကိုယ်အလေးချိန်ထိန်းညှိပါ ၊ သွေးပေါင်ချိန်လျှော့ချပါ ၊ အရက်ခြင့်ချိန်သောက်ပါ။
Featured Photo : Freepik
