ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စမတ်ဖုန်းတွေထဲမှာ အရေးကြီးတဲ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အချက်အလက်တွေ ၊ ဒေတာတွေများစွာ သိမ်းဆည်းထားတက်ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လူအများစုက ကိုယ့်ဖုန်းရဲ့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာနဲ့ပတ်သတ်ပြီး စိတ်ချရအောင် ဘယ်လိုထိန်းသိမ်းကာကွယ်ရမလဲဆိုတာတော့ အသိနည်းကြတယ် မဟုတ်လား။ ဒါ့ကြောင့်ပဲ ဖုန်းထဲက အရေးကြီးတဲ့ ဒေတာအချက်အလက်တွေ ချိုးဖောက်ခြင်း ၊ ခိုးယူခံရခြင်းတွေကနေ ကာကွယ်နိုင်ဖို့ သင့်ရဲ့ ဖုန်းလုံခြုံရေးကို မြှင့်တင်နိုင်မယ့် နည်းလမ်းတချို့ မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။
(၁) ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အချက်အလက်တွေကို ထိန်းသိမ်းပါ
Photo : Forbes
တစ်ခါတစ်လေမှာ အရေးကြီးတဲ့ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်တွေ ၊ မှတ်ပုံတင်နံပါတ် နဲ့ ဘဏ်/ငွေကြေးဆိုင်ရာ အကောင့်တွေရဲ့ လျို့ဝှက်နံပါတ်တွေကို ခိုးယူဖို့ လိမ်ညာဆက်သွယ်လာတဲ့ မက်ဆေ့ချ်တွေ ၊ အီးမေလ်တွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ဒါတွေကိုအယုံလွယ်ပြီး ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအချက်အလက်တွေကို လွယ်လွယ်မပေးလိုက်မိဖို့ သတိပြုရပါမယ်။ ဘဏ်ကိုသေချာအောင် ဖုန်းဆက်မေးတာ ၊ သံသယဖြစ်စရာဆက်သွယ်မှုတွေကို ချက်ချင်းမတုန့်ပြန်ပဲ နားလည်တက်ကျွမ်းသူတွေကိုမေးကြည့်တာမျိုးနဲ့ အရင်ဆုံးသေချာအောင် စုံစမ်းအတည်ပြုဖို့ အကြံပြုချင်ပါတယ်။
(၂) Screen လော့ခ်ချပါ
Photo : Computerworld
ဖုန်းတစ်လုံးကို ပထမအဆင့် လုံခြုံမှုရှိစေဖို့ အရိုးရှင်းဆုံးနဲ့အလွယ်ကူဆုံး နည်းလမ်းက pin နံပါတ် ၊ password ဒါမှမဟုတ် pattern တွေနဲ့ Screen ကို လော့ခ်ချထားဖို့ပါပဲ။ ဒီလို Screen လော့ခ်ချထားတာဟာ အနည်းဆုံးတော့ သင့်ဖုန်းကို လူတိုင်း လွယ်လွယ်ကူကူ ဖွင့်ဝင်လို့ မရအောင် ဟန့်တားပေးထားနိုင်ပါတယ်။
(၃) ဒေါင်းလုဒ်လုပ်တဲ့အခါ သတိထားပါ
Photo : Digital Trends
အက်ပလီကေးရှင်း အသစ်တစ်ခု ဒါမှမဟုတ် ဖိုင်တစ်ခုခုကို ဒေါင်းလုဒ်လုပ်တော့မယ်ဆိုရင် လုံခြုံစိတ်ချရတဲ့ Brave ၊ Tor ၊ Firefox လို Browser တွေ ၊ Google Play လို App Store တွေကိုသာ အသုံးပြုသင့်ပါတယ်။ သင့်ဖုန်းထဲက ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အချက်အလက်တွေကို အလွယ် တကူခြေရာခံခြင်း၊ ခိုးယူခြင်းတွေ မလုပ်နိုင်အောင် ဒေါင်းလုဒ်မလုပ်ခင် အချက်အလက်တွေကို သေချာစစ်ဆေးပါ။ Ratings နဲ့ Reviews တွေ ဖတ်ကြည့်ပါ။ လုံခြုံစိတ်ချရတဲ့ နေရာတွေကပဲ ဒေါင်းလုဒ်လုပ်ဖို့ အကြံပြုလိုပါတယ်။
(၄) Update အမြဲလုပ်ပါ
Photo : Lifewire
သင့်ဖုန်းရဲ့ System နဲ့ Application တွေကို အမြဲပုံမှန်လေး Update လုပ်ပေးဖို့လည်း လိုပါတယ်။ ဘာလို့ဆို အသစ်ထွက်တဲ့ ဗားရှင်းတွေမှာ features အသစ်တွေသုံးနိုင်ရုံသက်သက်မဟုတ်ပဲ သင့်ဖုန်းရဲ့ လုံခြုံရေးကိုပါ တိုးမြှင့်ပေးတဲ့ စနစ်တွေပါလာတာကြောင့် သင့်ဖုန်းကို ယခင်ထက်ပိုပြီး လုံခြုံစိတ်ချရစေပါတယ်။
(၅) Bluetooth / Wi-Fi မသုံးရင် ပိတ်ထားပါ
Photo : 9to5Mac
ဖုန်းတစ်လုံးကို Hacking လုပ်ဖို့ Hacker တွေအသုံးများတဲ့ နည်းက Bluetooth / Wi-Fi တွေကနေ တဆင့် Hack တာပါပဲ။ သင်ဖုန်းထဲကအချက်အလက်တွေကို Hacker တွေ လက်ထဲ လွယ်လွယ်ကူကူ မထည့်ပေးချင်ဘူးဆိုရင်တော့ လုံခြုံမှုမရှိတဲ့ အများသုံး Wi-Fi တွေနဲ့ ချိတ်ဆက် အသုံးပြုတာ ၊ Bluetooth အမြဲတမ်း On ထားတာမျိုးတွေကို အထူးသတိထား ရှောင်ကြည်သင့်ပါတယ်။
Featured Photo : Lifewire